Οι κοινές μας θέσεις με το ΠΠΣΠΘ κατατέθηκαν στον υπουργό στις 27/9/2012

Πρότυπο Πειραματικό Σχολείο Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης

Δερμούζου 1 & Αγίας Σοφίας , Θες/νίκη              Αρ. Πρωτ. 313

Πρότυπο Πειραματικό Σχολείο Πανεπιστημίου Αθηνών

Σκουφά 43, 10673, Αθήνα                                      Αρ. Πρωτ.  63

 Σύλλογοι Γονέων και Κηδεμόνων του Π.Π.Σ.Π.Θ. & Π.Π.Σ.Π.Α.

Θέσεις και Αιτήματα ως προς το Ν. 3966/2011

             

Ως γονείς των παιδιών που φοιτούν στα Ενιαία Πρότυπα Πειραματικά Σχολεία Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ)  & Αθηνών (Καποδιστριακό) θέλουμε με  το παρόν έγγραφο να κοινοποιήσουμε τις θέσεις μας και να διατυπώσουμε τα αιτήματα μας σχετικά με τον επικείμενο τρόπο λειτουργίας του σχολείου μας, σύμφωνα με όσα προβλέπει ο Ν. 3966/2011.

         

Με βάση τις θέσεις του νόμου, όπως αναλύονται στις παραγρ. α, β, γ, ε, του άρθρ.36, τα Πρότυπα Πειραματικά Σχολεία εξασφαλίζουν την υψηλής ποιότητας  δημόσια και δωρεάν παιδεία για όλους τους μαθητές, την προαγωγή της εκπαιδευτικής έρευνας, την εκπαίδευση με πρακτική άσκηση των προπτυχιακών και μεταπτυχιακών φοιτητών, την πειραματική εφαρμογή προγραμμάτων σπουδών, εκπαιδευτικού υλικού, καινοτόμων διδακτικών και δημιουργικών  δράσεων, την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών καθώς και την κατάλληλη  υλικοτεχνική υποδομή.

Στο ίδιο άρθρο στην παραγρ. δ  ο νόμος θέτει τρεις ακόμη στόχους:

1.      Προβλέπει την δημιουργία ομίλων, στους οποίους θα συμμετέχουν μαθητές απ’ όλα τα σχολεία της δημόσιας εκπαίδευσης με σκοπό  μέσα από αυτούς τους ομίλους να υποστηριχθούν οι μαθητές για να  δημιουργήσουν, να καινοτομήσουν και πιθανόν να αριστεύσουν.

2.      Προβλέπει την ανάδειξη, προώθηση και εκπαίδευση μαθητών με ιδιαίτερες μαθησιακές δυνατότητες και ταλέντα

3.      Προβλέπει την υποστήριξη μαθητών με μαθησιακές δυσκολίες

Σύμφωνα με όλα τα παραπάνω που προβλέπει ο νόμος, σκοπός των Πρότυπων Πειραματικών Σχολείων  θα πρέπει να είναι η δημιουργία πυρήνων  πειραματισμού και αναβάθμισης της ποιότητας της δωρεάν παρεχόμενης παιδείας. Ο πειραματισμός όμως στη διεθνή ερευνητική πρακτική χρειάζεται δείγμα πιθανοτήτων που σε γενικές γραμμές περιγράφεται σαν "απλή τυχαία δειγματοληψία", όπου κάθε μέλος του υπό μελέτη πληθυσμού (μαθητές) έχει ίσες ευκαιρίες να επιλεγεί.

     

Επίσης, ο νόμος μιλώντας για υψηλής ποιότητας παιδεία (για όλους), προσπαθεί μέσα από την εκπαιδευτική διαδικασία και διά μέσω των ομίλων να δημιουργήσει  την αριστεία, την οποία όμως δεν προαπαιτεί ως προϋπόθεση για την συμμετοχή ενός μαθητή στους ομίλους. Επιπρόσθετα αναδεικνύει τα παιδιά με ιδιαίτερα ταλέντα και πολύ περισσότερο υποστηρίζει και δεν εξαιρεί παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες.

       

Άρα από την ερμηνεία των στόχων του άρθρ. 36 αλλά και από το εν γένει πνεύμα του νόμου προκύπτει ότι στα  πρότυπα πειραματικά σχολεία έχει  θέση  ένα τυχαίο δείγμα μαθητών,  το οποίο επιλέγεται με συγκεκριμένη μέθοδο. Αντιθέτως, δεν θα μπορούσε να προκύψει ότι έχουν θέση μόνο οι άριστοι μαθητές, διότι πουθενά δεν αναφέρεται ως μοναδικός σκοπός  αυτών  των σχολείων  είναι η αριστεία μόνο των μαθητών.

Δυστυχώς ο ίδιος ο νόμος έρχεται να αναιρέσει τον εαυτό του, και απαιτεί την διαδικασία εξετάσεων, όταν ο μαθητής έχει ολοκληρώσει την υποχρεωτική εκπαίδευση και πρόκειται να μεταβεί στη λυκειακή βαθμίδα. Οι εξετάσεις αυτές προβλέπεται να γίνονται σε ένα εξαιρετικά  ανταγωνιστικό πνεύμα  για την εισαγωγή στο Λύκειο αφενός με τη συμμετοχή στην εξεταστική διαδικασία μαθητών από την ευρύτερη γεωγραφική περιφέρεια, που δεν φοιτούν  σ’ αυτό,  και  αφετέρου με την επιλογή κατά σειρά προτεραιότητας μόνο των επιτυχόντων αρίστων μαθητών.

Οι εξετάσεις για την εισαγωγή στο Λύκειο (άρθρο 44, παρ. 5) σημαίνουν:

Α) Σε επίπεδο κοινωνικό ότι οι επιλεκτικοί μηχανισμοί της εκπαίδευσης για μία συγκεκριμένη μερίδα μαθητών επιτείνονται αφού οι μαθητές των πειραματικών σχολείων υφίστανται μια διακριτική εις βάρος της μεταχείριση,  η οποία εγγίζει τα όρια της αντισυνταγματικότητας. Σύμφωνα άλλωστε με τη διεθνή ερευνητική βιβλιογραφία όσο πιο πρώιμα έρχονται αντιμέτωποι οι μαθητές με τους επιλεκτικούς μηχανισμούς των εξετάσεων,  τόσο περισσότερο βαθαίνουν οι κοινωνικές και εκπαιδευτικές ανισότητες και τόσο πιο δύσκολα πετυχαίνεται το δημοκρατικά θεμελιωμένο αίτημα για ισότητα εκπαιδευτικών ευκαιριών.  Άλλωστε,  ακόμη και ο ΟΟΣΑ συμφωνεί πως η δημιουργία  ομοιογενών σχολείων μέσω επιλογής των μαθητών δεν σχετίζεται με τη μέση απόδοση του εκπαιδευτικού συστήματος,  αλλά  με την ενίσχυση των κοινωνικο-οικονομικών ανισοτήτων που βαθαίνει όσο πιο νωρίς στη ζωή ενός μαθητή συμβαίνει η επιλογή αυτή.  (ΟECD, Strong Performers and Successful Reformers in Education. Education Policy Advice for Greece, 20 June 2011) Εξάλλου μία άλλη παράπλευρη συνέπεια θα είναι να ενισχυθεί και πάλι η παραπαιδεία,  η οποία  στο βωμό της επιτυχίας και της διάκρισης θα αναγκάσει γονείς και παιδιά να υποβληθούν σε φροντιστήρια και «ιδιαίτερα» και να δαπανήσουν απίστευτα χρηματικά ποσά για το αυτονόητο: το δικαίωμά τους να συνεχίσουν τη φοίτησή τους στο σχολείο τους.

Β) Σε επίπεδο εκπαιδευτικής πολιτικής αλλοιώνεται ο βασικός χαρακτήρας των Πρότυπων Πειραματικών Σχολείων  και αναδεικνύεται η θεμελιώδης αντίφαση του νόμου, ο οποίος επιδιώκει να συγκεράσει ένα σχολείο πειραματικού χαρακτήρα το οποίο λειτουργεί με τυχαίο δείγμα μαθητών,  με ένα σχολείο αριστείας στο οποίο συγκεντρώνονται οι άριστοι των αρίστων. Έτσι δεν εκπληρώνεται  ο σκοπός του νόμου, διότι πλέον μετά τις εξετάσεις το δείγμα πειραματισμού θα είναι ελεγχόμενα άριστο (και όχι τυχαίο) και τα ερευνητικά αποτελέσματα περιορισμένα και ανεπαρκή προς εφαρμογή.

Γ) Σε επίπεδο ατομικό και σε ό,τι αφορά στους ίδιους τους μαθητές που φοιτούν στα σχολεία αυτά είναι προφανές ότι ο νομοθέτης δεν λαμβάνει υπόψη του τις ψυχολογικές και παιδαγωγικές διαστάσεις μιας ενδεχόμενης «αποτυχίας» των ήδη φοιτούντων μαθητών να μεταβούν στην επόμενη εκπαιδευτική βαθμίδα. Ανεπίτρεπτα διαταράσσεται και μάλιστα ανεπανόρθωτα για την ψυχική υγεία των παιδιών η φυσική συνέχεια-μετάβαση των μαθητών από την μία βαθμίδα στην άλλη, αφού  τυχόν αποτυχία τους στις εξετάσεις θα τους αποκλείσει από το μέχρι τότε δικό τους σχολείο, τους δικούς τους συμμαθητές και φίλους, το γνώριμο περιβάλλον τους. Θα αναπτύξει μεταξύ των παιδιών αντί την ευγενή άμιλλα  την έχθρα και την βαθμοθηρία και πάνω απ’ όλα θα τους στιγματίσει ως αποτυχημένους σε μία τόσο ευαίσθητη και κρίσιμη ηλικία. Ειδικά δε για τα παιδιά που δεν θα εισαχθούν στο Πρότυπο Πειραματικό Λύκειο, όπως θέλει ο νόμος με εξετάσεις (άρθρο 44. παρ. 5) το πλήγμα της αποτυχίας στην κρίσιμη ηλικία της εφηβείας μπορεί να είναι η απαρχή πολλών δεινών γι’ αυτά και τους γονείς τους. Το παράδοξο δε του νόμου είναι πώς ακόμη και να αριστεύσουν σ’ αυτές τις εξετάσεις, ενόψει του μικρού αριθμού των μαθητών που θα εισαχθούν στο Λύκειο σε σχέση με τον μεγάλο αριθμό των υποψηφίων  και τον μεγάλο ανταγωνισμό, μπορεί και πάλι να αποκλειστούν. Σύμφωνα με τη σχετική βιβλιογραφία,   μαθητές που μεταφέρονται παρά την θέλησή τους και βεβιασμένα σε άλλο σχολείο μέσα από τη διαδικασία επιλογής, κινδυνεύουν με μείωση επιδόσεων, επειδή η αλλαγή αυτή σημαίνει απώλεια κοινωνικού κεφαλαίου για αυτούς.(ΟECD,  Strong Performers and Successful Reformers in Education. Education Policy Advice for Greece, 20 June 2011).

         

Με βάση όλα τα παραπάνω είμαστε αντίθετοι στην επιβολή εξετάσεων,  οι οποίες θα διακόψουν την απρόσκοπτη σχολική θητεία μόνο των μαθητών των πειραματικών σχολείων στο όνομα ενός νόμου με αδιαφανείς τις παραδοχές του και αντιφατική τη σκοποθεσία του. Απαιτούμε να καταργηθεί η σχετική ρύθμιση του νόμου(άρθρο 44 παρ. 5) και να συνεχιστεί η απρόσκοπτη η μετάβαση των μαθητών των Π.Π.Σ. από τη μια εκπαιδευτική βαθμίδα στην άλλη.                 

         

Ένα πρόσθετο στοιχείο που αποκαλύπτει την αντιφατικότητα της σκοποθεσίας του Ν. 3966/2011 προκύπτει από το καθεστώς που διέπει τα σχολεία  μας. Ειδικά το Π.Π.Σ.Π.Θ (Πρότυπο Πειραματικό Σχολείο Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης) & Π.Π.Σ.Π.Α. (Πρότυπο Πειραματικό Σχολείο Πανεπιστημίου Αθηνών) λειτουργούν ως μία Ενιαία Σχολική μονάδα, η οποία δημιουργήθηκε με τον Νόμο 4376/1929 ως Πειραματικό Σχολείο του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης &  Πειραματικό Σχολείο του Πανεπιστημίου Αθηνών και ως τέτοιο περιλαμβάνει όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης, Δημοτικό, Γυμνάσιο, Λύκειο (και Συνδεδεμένο Νηπιαγωγείο της Θες/νίκης).  Ως εκ τούτου οι μαθητές που εισάγονται σ’ αυτά  από το Νηπιαγωγείο ή το Δημοτικό  λόγω του ενιαίου τους χαρακτήρα,  θα ολοκληρώσουν τη σχολική τους θητεία αποφοιτώντας από το Λύκειό τους.

         

Σαν ενιαίες σχολικές μονάδες ιδρύθηκαν και έτσι λειτούργησαν και αντιμετωπίστηκαν από το αρμόδιο Υπουργείο και τις αποφάσεις του όλα τα χρόνια. Ο ίδιος ο νόμος 3966/2011 τα αντιμετωπίζει ως ενιαίες σχολικές μονάδες και ως τέτοιες τις χαρακτηρίζει με την με αριθμ.Πρωτ.122084/Δ4/25-10-2011/ΥΠΔΒΜΘ απόφασή της η τ. Υπουργός  δίνοντάς της έναν κωδικό τον αριθμ.1951001 για το Πρότυπο Πειραματικό Σχολείου του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης  & τον αριθμ.0551001για το Πρότυπο Πειραματικό Σχολείο Πανεπιστημίου Αθηνών για όλη τη σχολική μονάδα (Δημοτικό, Γυμνάσιο, Λύκειο) επισημειώνοντας  μάλιστα τον καταστατικό τρόπο ίδρυσής της με το ν.4376/29.

         

Διαβάζοντας  κανείς τον νόμο και τις προϋποθέσεις εισαγωγής των μαθητών στα πρότυπα πειραματικά σχολεία, (άρθρ.44) καταλαβαίνει ότι το σχολείο μας δεν ανήκει ούτε στην κατηγορία των συνδεδεμένων σχολείων, αφού καμία απόφαση πριν ή μετά τον χαρακτηρισμό του ως πρότυπη πειραματική σχολική μονάδα δεν έχει εκδοθεί που να ορίζει τις επιμέρους βαθμίδες του ως συνδεδεμένες, αλλά ούτε και ως ανεξάρτητα αυτοδιοικούμενα πρότυπα πειραματικά σχολεία μπορούν να είναι οι επιμέρους βαθμίδες του (Δημοτικό, Γυμνάσιο, Λύκειο).

         

Αντίθετα όπως έχει προαναφερθεί το σχολείο μας αποτελεί μία ενιαία σχολική μονάδα με όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες, η οποία υπάγεται σε ιδιαίτερο καθεστώς ίδρυσης και λειτουργίας, αποδεκτό και αναγνωρισμένο από το Υπουργείο, με ενιαίο διοικητικό όργανο(έναν διευθυντή, μία διευρυμένη εξαμελή & επταμελή Ε.Π.Ε.Σ (αντίστοιχα στα ΠΠΣΠΘ &ΠΠΣΠΑ) και ένα Σύλλογο Γονέων και Κηδεμόνων με εκπροσώπους όλων των εκπαιδευτικών βαθμίδων).

         

Ως εκ τούτου για την μετάβαση των μαθητών από την μία βαθμίδα στην άλλη δεν μπορεί να ισχύσουν οι προϋποθέσεις θέτει το άρθρο 44. Οι μαθητές του που εισάγονται ορθώς σ’ αυτό με κλήρωση, θα συνεχίσουν να φοιτούν κανονικά σε όλες τις βαθμίδες του,  τελειώνοντας και το Λύκειο, και  θέτοντας τον εαυτό τους- στο πλαίσιο του χαρακτηρισμού του σχολείου τους ως προτύπου πειραματικού- σε όλες τις πειραματικές δοκιμασίες που θα τείνουν στην αναβάθμιση της παιδείας και της προσωπικότητάς τους, χωρίς να καθιστούν όμως επισφαλή και αβέβαιη τη θέση τους σ’ αυτό.

Ενόψει όσων εκτέθηκαν παραπάνω αιτούμαστε :

Την κατάργηση των εισαγωγικών εξετάσεων που προβλέπει ο νόμος για τη μετάβαση από το Γυμνάσιο στο Λύκειο.

                                              

Θεσσαλονίκη, 27/09/2012                           Αθήνα, 27/9/2012

Μετά τιμής

Σύλλογος Γονέων και Κηδεμόνων Π.Π.Σ.Π.Θ.

Ελένη Φάρρα                                              Κοντογιάννη Ιωάννα

Πρόεδρος   ΔΣ                                             Γενική Γραμματέας ΔΣ                                     

Σύλλογος Γονέων και Κηδεμόνων Π.Π.Σ.Π.Α.

 

Σάγια Τσαουσίδου                                     Δημήτρης Κουφογεώργος

Πρόεδρος   ΔΣ                                            Γενικός Γραμματέας  ΔΣ